Szalotka – uprawa, pielęgnacja, wymagania, zbiór

Szalotka to delikatna i słodka w smaku cebula, używana często do dań z kuchni całego świata. Jest rośliną wieloletnią, uprawianą często jako jednoroczna. Początkowo tworzy zielony szczypior, a następnie gniazda charakterystycznych, podłużnych w kształcie cebul o złocistej lub czerwonawej łusce.  Nie jest szczególnie wymagającą rośliną, dzięki czemu bez trudu można uprawiać ją we własnym ogródku. Dziś podpowiemy Ci, jak zrobić to dobrze!

Co to jest szalotka

Choć może być to nieco mylące, cebula szalotka jest także nazywana czosnkiem askalońskim. Należy do tego samego rodzaju botanicznego, co cebula zwyczajna i dziś uznajemy ją za jedną z jej typów. Szalotka pochodzi z rejonów Palestyny i Izraela, jednak w średniowieczu przybyła do Europy, gdzie zadomowiła się już na stałe. Do dziś stanowi częsty składnik wielu potraw. Szczególnie upodobali ją sobie Francuzi.

Z uwagi na delikatny smak i mniej intensywny aromat niż cebula, szalotka w wielu daniach sprawdza się o wiele lepiej niż cebula zwyczajna. W zasadzie szalotki można używać jako zamiennik cebuli. To doskonała opcja dla wszystkich tych, którzy nie przepadają za intensywnym smakiem cebuli, a chcą cieszyć się jej walorami zdrowotnymi. Warto wiedzieć, że szalotka jest równie bogata w cenne składniki odżywcze, co cebula zwyczajna.

Odmiany cebuli szalotki

Cebula szalotka jest dostępna w kilku odmianach, które różnią się od siebie kształtem, zabarwieniem oraz smakiem. Na polskie warunki klimatyczne, do uprawy warto wybierać odmiany odporne na mrozy.  Najpopularniejszą z nich jest rodzime Toto o charakterystycznych złocistych łuskach.

Inne warte uwagi odmiany to Bonilla F1 oraz Primalis. Ich delikatny smak oraz niezwykła kruchość sprawdzą się w wielu potrawach. Inne, także nadające się do uprawy w ogrodzie odmiany szalotki o nieco intensywniejszym aromacie to Matador F1 i Ambition F1. Posiadają one charakterystyczne łuski o czerwonym zabarwieniu.

 karczoch

Cebula szalotka Zebrune Brązowa 3g - Nasiona - W. Legutko

Uprawa szalotki

Uprawa cebuli szalotki nie należy do trudnych zadań, wobec czego nie powinna sprawić Ci żadnych kłopotów. Wystarczy, że będziesz pamiętać o kilku prostych zasadach i zapoznasz się z  wymaganiami uprawowymi tej rośliny.

>> Przeczytaj też: Jak uprawiać cebulę?

Stanowisko do uprawy cebuli szalotki

Najlepsze plony cebuli szalotki uzyskasz, kiedy posadzisz ją na nasłonecznionym stanowisku. Roślina może rosnąć na dowolnym rodzaju gleby. Nie polubi się jedynie ze zbyt podmokłym i gliniastym gruntem. Najlepsze dla szalotki będzie podłoże przewiewne i zwięzłe, charakteryzujące się wysoką zawartością próchnicy oraz składników odżywczych. Choć roślina ta lubi być dobrze nawodniona, nie powinno jej się sadzić na obniżeniach terenu, w których mogą tworzyć się kałuże, a gleba jest mokra przez większość czasu. 

Płodozmian i sąsiedztwo dla szalotki

Tak, jak w przypadku innych roślin, planując uprawę cebuli szalotki w ogrodzie, warto zwrócić uwagę na jej przeszłe sąsiedztwo. Ważne jest także zastosowanie płodozmianu – nie należy uprawiać warzywa w miejscach, w których rosły uprzednio inne warzywa cebulowe. Może to przyczyniać się do wystąpienia charakterystycznych dla tej rodziny roślin chorób.

Cebula szalotka będzie prawidłowo rosła w towarzystwie buraków, marchwi, pasternaku oraz sałaty. Nie powinno się natomiast sadzić jej w pobliżu ziemniaków, kapusty, roślin strączkowych oraz innych cebul i czosnku. 

Sadzenie szalotki

Warto wiedzieć, że w naszym klimacie cebula szalotka z reguły nie kwitnie. Sadzenie jej z nasion cebuli to skomplikowana procedura, która może skończyć się niepowodzeniem. Z tego względu szalotkę z reguły uprawia się poprzez bezpośrednie sadzenie do gruntu pojedynczych cebulek. Ważne jest, aby były one dobrze rozwinięte i w pełni zdrowe. Do tego celu można wykorzystać szalotkę z ubiegłorocznego zbioru lub kupioną w sklepie. Jej średnica powinna wynosić około 2,5-3 centymetrów.

Należy sadzić po 4-5 cebulek szalotki na metr rzędu, na niewielką głębokość. Zachowanie dużych odstępów jest niezwykle ważne, ponieważ szalotka potrzebuje dobrego nasłonecznienia, aby prawidłowo wzrastać. Ziemi, którą przysypuje się cebulki, nie należy ubijać, a jedynie lekko wyrównać.

Kiedy sadzić cebulę szalotkę? Można zrobić to na początku kwietnia lub października. Chcąc posadzić szalotkę jesienią, należy wybrać specjalne odmiany odporne na przemarzanie. 

Pielęgnacja uprawy szalotki

Cebula szalotka nie wymaga szczególnej pielęgnacji. Należy jednak pamiętać o jej umiarkowanym podlewaniu w trakcie suszy. Glebę warto jest nawieźć jeszcze przed  wysadzeniem cebulek do ziemi. Bardzo popularnym i sprawdzonym sposobem dostarczenia potrzebnych składników jest obornik granulowany. Doskonale również sprawdzą inne się w tym wypadku nawozy wieloskładnikowe, bogate w fosfor i potas. Konieczne może okazać się także nawożenie azotem, ale w umiarkowanych ilościach.

W przypadku cebuli szalotki ważne jest regularne odchwaszczanie. Roślina potrzebuje dużo światła do wzrostu, dlatego nie można pozwolić, aby chwasty utrudniły jej prawidłowy rozwój. W walce z nimi pomoże motyka, dzięki której praca będzie ergonomiczna. W czasie długich i intensywnych opadów liście szalotki mogą żółknąć. W takim przypadku należy dokładnie oczyścić glebę, aby utrzymać możliwie jak najmniejszą wilgotność.

>> Przeczytaj też: Cebula - 12 właściwości leczniczych

cebula cebuli szalotki

Cebula szalotka Golden Gourmet Żółta 250.00g - W. Legutko

Zbiory cebuli szalotki 

Zbiór cebuli szalotki następuje w lipcu, kiedy zasycha szczypior. Należy wtedy wykopać warzywa z ziemi, uważając przy tym, aby ich nie uszkodzić. Przed spożyciem cebulki warto dokładnie wysuszyć ją na słońcu przez około dwa dni, pamiętając o zmianie ułożenia zbiorów co parę godzin.

Szalotka sadzona jesienią jest gotowa do zbiorów nieco wcześniej – nawet wiosną. Należy jednak pamiętać, że cebulki nie będą wtedy jeszcze zbyt duże. Dojrzała szalotka powinna zostać zebrana tak szybko, jak to możliwe. Nawet jeśli zbiory zostaną zakłócone przez opady, należy wykopać cebulę, a następnie bardzo dokładnie ją wysuszyć.

Przechowywanie szalotki 

Ze względu na grubszą niż w przypadku cebuli zwyczajnej łuskę, przechowywanie szalotki jest znacznie łatwiejsze. Po zbiorach należy przenieść ją w ciemne, chłodne i suche, dobrze wentylowane miejsce. Pamiętaj, że szalotki nie powinno się przechowywać w lodówce, przynajmniej dopóki nie została obrana i pokrojona. Należy także unikać kontaktu warzywa z plastikowymi oraz materiałowymi torbami.

Do przechowywania szalotki najlepiej nadają się drewniane skrzynie lub koszyki z otworami, które zapewniają prawidłową wentylację. Cebula bardzo łatwo pochłania wilgoć. To od tego, jakie warunki przechowywania jej zapewnisz, zależy jak długo będzie nadawała się do spożycia. Dobrze przygotowaną szalotkę można przechowywać nawet przez pół roku!

 Cebula szalotka to smakowity i aromatyczny dodatek do wielu dań. Warto mieć ją zawsze pod ręką!  Jak się okazuje, możesz bez większych trudności uprawiać ją w zaciszu własnego ogródka. Na pewno będzie jeszcze smaczniejsza i zdrowsza niż ta kupiona w sklepie lub na bazarze. Co równie ważne, nie potrzeba szczególnej pielęgnacji ani warunków, aby móc cieszyć się obfitym plonem szalotki. Wiosna coraz bliżej! Mamy nadzieję, że nasz dzisiejszy artykuł skutecznie zachęcił Cię do uprawiania tej niezwykłej odmiany cebuli we własnym ogrodzie już w tym sezonie!


Hanna Waliszewska
Autorka artykułu
Jej przygoda z uprawą roślin zaczęła się od pierwszej posadzonej pestki, z której do końca nie wiedziała, co wyrośnie. Do tej pory nie wie. Jednak codzienne obserwowanie roślinki rozbudziło w niej tyle ciekawości, że na poważnie zafascynowała się ogrodnictwem. Dowodem tego są ukończone studia na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu, na których wyspecjalizowała się w hodowli roślin. Dzisiaj chętnie dzieli się wiedzą, jak sprawić, aby nawet z pozoru błahego nasionka wyrosło imponujące warzywo lub aromatyczne zioło.