Narcyzy – uprawa w ogrodzie i doniczkach. Odmiany, sadzenie, pielęgnacja

Narcyzy to bardzo dekoracyjne, wiosenne rośliny cebulowe. Zdobią ogrodowe rabatki oraz otoczenie domu wielokolorowymi płatkami i przepięknym przykoronkiem. Najbardziej znanym gatunkiem jest narcyz – potocznie zwany żonkilem, ale odmian/grup tej rośliny jest znacznie, znacznie więcej. Jesteście ciekawi jak je uprawiać? Zachęcamy do lektury artykułu! 

Popularne odmiany narcyzów

Narcyz to roślina licząca kilkanaście tysięcy odmian, które ujęte zostały w dwunastu grupach.

Odmiany narcyzów różnią się między sobą m.in.:

  • wysokością – od kilku, do ok. 60 cm,
  • kształtem – kwiaty mogą być osadzone pojedynczo lub zebrane w kilku bądź kilkunastokwiatowy kwiatostan, mogą charakteryzować się małym lub dużym przykoronkiem,
  • zapachem,
  • kolorem
  • okresem kwitnienia (marzec – czerwiec).

Grupą najbardziej popularną są narcyzy trąbkowe, charakteryzujące się największymi spośród wszystkich grup kwiatami. W tej grupie znajduje się największa ilość odmian narcyzów, które posiadają kwiaty o barwie żółtej, białej, białej z żółtym lub bladoróżowym przykoronkiem. Narcyzy trąbkowe dobrze sprawdzają się jako rośliny ozdobne na rabatach i obwódkach.

Kolejne najpopularniejsze grupy to: narcyzy wielkoprzykoronkowe, narcyzy drobnoprzykoronkowe oraz narcyzy pełne

Narcyzy wielkoprzykoronkowe mają podobną budowę kwiatów do narcyzów trąbkowych, jednak krótszy przykoronek. U narcyzów drobnoprzykoronkowych przykoronek jest mocno zredukowany i nie przekracza zwykle 1/3 długości płatków. Kwiaty narcyzów pełnych charakteryzują się natomiast większą niż przeciętna liczbą płatków i podzielonym przykoronkiem.

Pozostałe grupy to mieszańce: triandrus, cyclamineus, jonquilla, tazetta i poeticus, narcyzy o rozszczepionym przykoronku, narcyzy dzikie i botaniczne oraz inne gatunki i odmiany. 

Wymagania uprawowe narcyzów

Narcyz jest rośliną łatwą w uprawie. Rośnie zarówno na rabatach, jak i w donicach, na trawie czy na skałkach. Roślina ta preferuje jednak miejsca dobrze nasłonecznione lub delikatnie tylko zacienione. Odmiany wcześnie kwitnące można sadzić pod koronami drzew i krzewów. 

Gleby, na których planujemy posadzić narcyzy, powinny być żyzne i przepuszczalne. Nie należy uprawiać tych roślin na glebach podmokłych, gdyż może to skutkować pojawianiem się chorób grzybowych i gniciem cebul. Najlepsze do uprawy narcyzów są gleby o odczynie zbliżonym do obojętnego. W przypadku, w którym gleba nie jest zbyt żyzna, można ją wzbogacić przefermentowanym obornikiem i kompostem. Wystarczy tu sięgnąć po obornik granulowany AGRECOL, przeznaczony do wszystkich roślin ogrodowych, który ma łatwą formę i wygodnie się go stosuje. Jeśli natomiast podłoże jest gliniaste, warto zmieszać je z torfem i piaskiem.

pelargonia

Narcyz Apotheose żółty z pomarańczowym środkiem 4 szt. - W. Legutko

Sadzenie narcyzów

Najlepszym czasem na sadzenie cebul narcyzów jest przełom sierpnia oraz września. Termin sadzenia cebul jest w uprawie narcyzów bardzo ważny, ponieważ rośliny te dość wolno się ukorzeniają. Sadząc je późnym latem, dajemy im odpowiednią ilość czasu na wystarczające ukorzenienie się, co pozwoli narcyzom lepiej przetrwać zimę.  

Jeśli sadzimy narcyzy do wąskiego tunelu w ziemi, uważajmy na to, aby nie wciskać cebulki ostrym narzędziem, które może zniszczyć roślinę. Lepszym rozwiązaniem będzie utworzenie większego otworu przy pomocy małej łopatki ogrodowej, a następnie spulchnienie ziemi, także pod cebulą. Posadzone rośliny warto dodatkowo przykryć torfem, korą lub trocinami. 

Zobacz materiał o cebulach jesiennych:

Pielęgnacja uprawy

Chociaż narcyzy nie są roślinami kłopotliwymi w uprawie, po posadzeniu wymagają pewnych zabiegów pielęgnacyjnych.

Jak dbać o narcyzy w ogrodzie:

  • Podlewanie narcyzów: Zaraz po posadzeniu narcyzów należy je podlać. Narcyzy nie lubią nadmiaru wody, zbyt podmokłe podłoże szybko prowadzi do gnicia korzeni. Rośliny te podlewamy oszczędnie, maksymalnie raz na tydzień. Nawadnianie jest niezwykle istotne suchą jesienią. Narcyzy należy wówczas podlewać co tydzień aż do połowy października. 
  • Ściółkowanie: Warto pamiętać, że wyparowywanie wody z gleby ogranicza ściółkowanie. Do tego celu warto wykorzystać żwir, korę, czy kompost. Dodatkową warstwę ściółki należy ułożyć na podłożu po wystąpieniu pierwszych przymrozków. Dobrze sprawdzą się tutaj gałązki drzew iglastych. 
  • Nawożenie: Narcyzy nie potrzebują szczególnego nawożenia. Na wiosnę, mniej więcej na początku kwietnia, warto wzbogacić glebę niewielką ilością łatwo rozpuszczalnego nawozu wieloskładnikowego. Roślina powinna przyswoić go, dopóki jej liście pozostają zielone. Łatwiej wówczas przyjmować jej składniki pokarmowe i magazynować je w cebuli. Są one ważne dla wytworzenia przez roślinę w kolejnym roku nowych liści i kwiatów.
  • Rozmnażanie narcyzów: Rozmnażanie narcyzów odbywa się poprzez oddzielenie od cebuli matczynej cebuli przybyszowej. Warto pamiętać, aby nie rozdzielać cebul na siłę. 
  • Ochrona uprawy: Narcyzy są w większości roślinami mrozoodpornymi i nie wymagają szczególnej ochrony na zimę – jeśli zima jest śnieżna. W bezśnieżne zimy warto zabezpieczyć uprawę gałązkami iglaków. Odmiany podatniejsze na przemarzanie znajdziemy m.in. w grupach tazetta oraz jonquilla.

Pamiętajmy również o tym, aby koniecznie odcinać przekwitnięte kwiaty. Zabieg ten wzmacnia roślinę, która nie traci wówczas sił na tworzenie nasion. Liście należy natomiast pozostawić aż do całkowitego uschnięcia. Użyjmy do tego ostrego sekatora, aby nie uszkodzić roślin.

Nie wysadzajmy również roślin zbyt wcześnie, gdyż skutkować może to pleśnieniem cebul lub utratą cebul wskutek działalności szkodników. Zbyt późne sadzenie cebul spowodować może z kolei ich nieukorzenienie się wskutek pojawiających się wciąż przymrozków. Chrońmy ponadto narcyzy przed ślimakami ogrodowymi, atakującymi liście i kwiaty tych roślin. 

Wykopywanie cebul 

Cebule narcyzów wykopuje się kilka tygodni po ustaniu kwitnienia, kiedy roślinie zaschną liście. Ma to miejsce mniej więcej na przełomie czerwca i lipca. Ważne jest, aby pozostawić korzenie oraz cebule przybyszowe. Wykopane i oczyszczone cebule należy suszyć w ciemnym, niezbyt chłodnym, natomiast przewiewnym pomieszczeniu.

Wykopywanie cebul co roku nie jest konieczne. Narcyzy  to odporne i wieloletnie rośliny, choć po kilku latach z pewnością zauważymy, że kwiaty staną się drobniejsze i będzie ich mniej. Ważne jest, by pozostawionych w ziemi cebul nie podlewać. Dla lepszego kwitnienia warto zmieniać narcyzom stanowisko co 3 – 4 lata. 

Uwaga: uprawiając narcyzy w ogrodzie albo w doniczkach nie zapominajmy, że są to rośliny trujące. Wszystkie części rośliny zawierają szkodliwe alkaloidy, choć najwięcej jest ich w cebulach. 

Ważne Najwięcej toksyn zawierają narcyzy białe. Ważne, by ściętych narcyzów nie umieszczać w wazonie razem z innymi kwiatami, są one bowiem toksyczne dla innych roślin. 

Narcyzy to przepiękne kwiaty ogrodowe, które nieodłącznie kojarzą nam się z wiosną i z budzącą się do życia przyrodą. Różnokolorowe, o pełnych lub drobnych kwiatach zachwycać będą nas co roku. Ich uprawa nie należy do trudnych, tym bardziej warto spróbować! Jeśli szukacie niewymagających kwiatów cebulowych do swojego ogrodu, to narcyzy zdecydowanie Was zachwycą. Polecamy! 

PS Przeczytaj również o innych roślinach, które możesz wyhodować z cebulek do nasadzeń jesiennych:


Narcyz Orangery biały z pomarańczowym przykoronkiem 4 szt. - W. Legutko


Dorota Kowalska
Autorka artykułu
Doświadczony ogrodnik, który nie tylko może pochwalić się ukończonymi studiami na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, ale też licznymi realizacjami dla przyjaciół i rodziny. Zajmuje się roślinami ozdobnymi, które namiętnie produkuje, uprawia, rozsadza i pielęgnuje. Z prostego kwiatu jest w stanie wyczarować zachwycającą kompozycję, a pod jej opieką nawet najbardziej marne przypadki odzyskują pełnię swojego piękna.