Kiełki – właściwości odżywcze i zdrowotne. Rodzaje kiełków.
Zdrowie na talerzu

Kiełki – właściwości odżywcze i zdrowotne. Rodzaje kiełków.

Kiełki coraz bardziej zyskują na popularności wśród osób, które zdrowo się odżywiają. Stanowią prawdziwą bombę witaminową i zawierają więcej przyswajalnych składników odżywczych niż w pełni wykształcone części jadalne niektórych roślin. Czym są kiełki? Jakie właściwości odżywcze znajdziemy w poszczególnych kiełkach? Jak należy je hodować? 

Kiełki – co to takiego?

Kiełki – choć nazwa ta może na początku brzmieć dla wielu z nas obco, nie są niczym innym jak  roślinami znajdującymi się we wczesnej fazie wzrostu. Kiełki w prosty sposób – często przy użyciu domowych metod można wyhodować z nasion. Podczas kiełkowania uaktywniają się enzymy, które przetwarzają substancje odżywcze tak, aby były one łatwiej przyswajalne dla ludzkiego organizmu. W procesie tym zwiększa się również ilość witamin oraz minerałów. Węglowodany złożone zamieniają się w cukry, natomiast białka w aminokwasy – właśnie dlatego kiełki są takie zdrowe!

Sprawdź najpopularniejsze kiełki w naszym sklepie

Zobacz wszystkie kiełki strzałka

Kiełki wartości odżywcze

Kiełki są źródłem witamin z grupy B, A, C, D, E, K, PP oraz minerałów: żelaza, wapnia, magnezu, potasu, cynku i selenu. Ponadto w kiełkach znajdziemy też sporą dawkę beta-karotenu, kwasów tłuszczowych Omega-3 oraz błonnika. Kiełki są produktami spożywczymi niskokalorycznymi i nie powodują wzdęć. 

Kiełki – właściwości zdrowotne

Kiełki są nie tylko smaczne, ale przede wszystkim zdrowe. Regularne spożywanie kiełków daje wiele korzyści zdrowotnych: 

  • chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników
  • powoduje obniżenie poziomu złego cholesterolu
  • zapobiega miażdżycy i powstawaniu nowotworów
  • reguluje procesy trawienne
  • poprawia stan cery
  • wzmacnia włosy, zęby oraz kości
  • pozytywnie wpływa na odporność
  • uzupełnia niedobór witamin oraz minerałów

Nasiona na kiełki

Nasiona na kiełki - Zestaw Regenerujący W. Legutko

Kiełki – ze sklepu czy z domowej uprawy? 

Współcześnie kiełki możemy kupić w wielu sklepach spożywczych i warzywnych. Zapakowane w plastikowe pudełeczka są od razu gotowe do spożycia. Czy warto je kupować? Jeśli nie mamy czasu na domową uprawę kiełków, to gotowy produkt może być kuszącą opcją.

Zdecydowanie zdrowsze i bardziej wartościowe są jednak kiełki z domowej uprawy. Dlaczego? 

  • Mają dostęp do naturalnego światła słonecznego, podczas gdy kiełki uprawiane na masową skalę często produkowane są w halach oświetlonych lampami.
  • Nie wymagają transportu i magazynowania – świeże są od razu gotowe do zebrania i spożycia.
  • Nie są pakowane w plastikowe opakowania.
  • Do ich produkcji nie wykorzystywane są środki ochrony przed pleśnią, co ma często miejsce w przypadku kiełków uprawianych masowo.

Jak uprawiać kiełki? 

Uprawa kiełków jest bardzo prosta i może dostarczyć wiele satysfakcji. Warto zdecydować się na założenie domowej uprawy wraz z dziećmi, by w ten sposób zapoznać je z zasadami zdrowego odżywiania.

Kiełki możemy uprawiać na kilka sposobów: 

Sprawdź najpopularniejsze kiełkownice w naszym sklepie

Zobacz wszystkie kiełkownice strzałka

Każda z tych metod opiera się o następujące kroki: płukanie nasion przed rozpoczęciem uprawy, umieszczenie wybranych nasion w odpowiednim naczyniu, regularne podlewanie i odprowadzanie nadmiaru wody zebranej w naczyniu. W domowej uprawie kiełków niezwykle istotne jest zapewnienie roślinom dostępu do świeżego powietrza i naturalnego światła słonecznego. Kiełki doskonale czują się na chłodnym parapecie z ekspozycją północną. 

> Więcej informacji na temat uprawy kiełków tu: Kiełki – jak uprawiać w domu? Metody, dobór nasion, jak długo rosną kiełki?

Kiełki – najpopularniejsze rodzaje

Chcąc założyć domową hodowlę kiełków, należy wybierać  nasiona, które są  z  przeznaczeniem na kiełki. Specjalne oznaczenie (nasiona na kiełki) znajdziemy na  opakowaniach.  Nasiona tego typu są  przebadane pod kątem obecności szkodliwych patogenów dla człowieka i odznaczają się najwyższą jakością. Do wyboru mamy kiełki różnorodnych roślin oraz mieszanki. Do najpopularniejszych należą: 

  • Kiełki lucerny: są źródłem wielu minerałów takich jak: fosfor, potas, cynk, wapń oraz witamin: K, C, A, E i B. 33 g kiełków lucerny dostarcza aż 13% dziennego zapotrzebowania na witaminę K. Regularne spożywanie tych kiełków powoduje zwiększenie odporności, zapobiega chorobom serca oraz obniża poziom złego cholesterolu. Kiełki lucerny są gotowe do spożycia po upływie 4 – 5 dni. Możemy hodować je w kiełkownicy lub w słoiku przykrytym gazą, lub watą. Kiełki lucerny charakteryzują się cierpkim smakiem.
  • Kiełki rzeżuchy: zawierają witaminy: C, B, A, K i E, oraz minerały: żelazo, wapń, fosfor, magnez, potas, jod, cynk. Kiełki te wykazują działanie moczopędne, wzmacniają włosy, paznokcie, regulują pracę tarczycy, przyspieszają przemianę materii. Do spożycia gotowe są od 5 do 7 dni od zasadzenia. Kiełki rzeżuchy mają wyrazisty, ostry smak.
  • Kiełki brokułów: są bogate w witaminy A, B, C, E i K oraz minerały: cynk, fosfor, mangan, magnez, potas, selen, wapń, żelazo. Działają przeciwnowotworowo, przeciwzapalne oraz antybakteryjne. Przyczyniają się do wzmocnienia odporności. Wyraźnie wpływają na poprawę samopoczucia. Posiadają niski indeks glikemiczny. Do spożycia nadają się po upływie maksymalnie 4-5 dni od rozpoczęcia kiełkowania. Kiełki brokułów mają lekko pikantny smak. 
  • Kiełki rzodkiewki: zawierają dużą dawkę witaminy C, są więc dobrym wyborem w okresie przeziębieniowym. Są źródłem witamin: A, E i B oraz wielu cennych pierwiastków takich jak: cynk, fosfor, magnez, mangan, miedź, potas, siarka, wapń, żelazo. Pozytywnie wpływają na kondycję skóry, włosów oraz paznokci. Kiełki rzodkiewki kiełkują w ciągu 5 do 6 dni, charakteryzują się pikantnym smakiem. 
  • Kiełki słonecznika: Stanowią cenne źródło witamin: A, B, C, D, E i K oraz minerałów. Zawierają sporą dawkę żelaza, dlatego mogą zapobiegać anemii, chorobom układu krążenia i nowotworów. Kiełki słonecznika hamują rozwój wolnych rodników w organizmie. Do spożycia są gotowe w czasie 5 do 6 dni od momentu rozpoczęcia kiełkowania. 
  • Kiełki buraka: zawierają witaminy A, B, C oraz liczne minerały. Wpływają na obniżenie ciśnienia, odkwaszanie organizmu. Wykazują także działanie przeciwnowotworowe. Można je spożywać już po upływie 8 do 10 dni od rozpoczęcia kiełkowania. Są delikatne w smaku, nieco przypominają kiełki lucerny. 
  • Kiełki fasoli mung: zaletą tego rodzaju kiełków jest zdolność do obniżania indeksu glikemicznego posiłku oraz zmniejszenia poziomu cholesterolu we krwi. W kiełkach fasoli mung znajdziemy witaminy A, E, C, K, a także witaminy z grupy B.
  • Kiełki soczewicy: dostarczają organizmowi dużych ilości kwasu foliowego, witaminy z grupy B, aminokwasy, wapń, cynk, żelazo, potas, magnez, fosfor. Podobnie jak kiełki lucerny, kiełki soczewicy polecane są osobom, które nie tolerują preparatów żelaza. 

kielki brokulu

Nasiona na kiełki brokuł 10g BIO - Nasiona - W. Legutko

Z czym jeść kiełki? 

Kiełki warto jeść przede wszystkim na surowo – w takiej bowiem postaci kiełki mają najwięcej wartości odżywczych. Z powodzeniem możemy dodawać surowe kiełki do kanapek, sałatek, surówek. Kiełki ze względu na swoje walory smakowe doskonale komponują się z wędlinami, mięsem, serami, pieczywem, pastami. Kiełków można używać także do przyrządzenia dipów, koktajli, tortilli warzywnych. Rośliny te znakomicie pasują również do dań kuchni chińskiej – podsmażone w głębokim woku wraz z innymi składnikami zachwycą nas swoimi walorami smakowymi.  

Kiełki to rośliny zaliczane do superfoods. Zdrowe, smaczne i łatwe w uprawie podbiją podniebienia nawet najbardziej wytrawnych smakoszy. Bogate w witaminy i składniki odżywcze mogą być spożywane na surowo jako dodatek do różnorodnych dań. Po kiełki warto sięgać nie tylko jesienią i zimą – czyli w okresie obniżonej odporności, ale i przez cały rok. Szerokie właściwości prozdrowotne kiełków pomogą nam jeszcze lepiej zadbać o nasz organizm, by cieszyć się doskonałym samopoczuciem przez okrągły rok!

PS Na naszym blogu znajdziesz więcej inspirujących i ciekawych artykułów o wartościowych warzywach. Polecamy szczególnie:

Nasiona na kiełki - Zestaw Łagodny - 3 gatunki - Nasiona - W. Legutko

Zobacz wszystkie kiełkiZobacz w naszym sklepie - strzałka

 Paulina Dopierała
Autorka artykułu
Absolwentka dietetyki na wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Ukończyła studia podyplomowe na kierunku psychodietetyki na Uniwersytecie SWPS. Prowadzi własną poradnię dietetyczną, w której pomaga pacjentom zadbać o zdrowe odżywianie i utrwalić zdrowe nawyki żywieniowe.

Na skróty