Cięcie róż – jak i kiedy prawidłowo ciąć róże?

Przycinanie róż to jeden z najważniejszych i obowiązkowych zabiegów pielęgnacyjnych. Często przysparza wiele problemów ponieważ każdą z grup róż tniemy w odmienny sposób, ponadto inne sposoby mogą pojawić się również w obrębie odmian. Róże przycinamy głównie w celach zdrowotnych, usuwamy bowiem martwe, przemarznięte lub chore pędy. Rośliny odwdzięczą się intensywnym kwitnieniem i pięknym pokrojem. 

Dlaczego warto przycinać róże?

Po co wykonuje się cięcie róż? Przede wszystkim po to, aby pobudzić ich wzrost, kwitnienie oraz sprawić, by miały ładny pokrój i pięknie wybarwione kwiaty.

Po cięciu pędy mają lepszy dostęp do światła, co zapobiega też rozwijaniu się chorób grzybowych. Jeśli odpuścimy sobie cięcie roślin, automatycznie będą wytwarzały słabsze pędy a w konsekwencji mniejsze kwiaty. Co prawda cięcie opóźnia kwitnienie, jednak warto to zrobić dla uzyskania zdrowych, bujnie kwitnących krzewów. 

Ważne Cięcie róż to niezbędny zabieg pielęgnacyjny! Dzięki niemu uzyskasz zdrowszy, piękniejszy, obficie kwitnący krzew.

Kiedy ciąć róże?

Ciąć wiosną, jesienią czy latem? Najlepszym terminem dla cięcia róż jest wiosna, tuż po ustąpieniu przymrozków. Zazwyczaj jest to druga połowa kwietnia, jednak niektóre lata pokazują, że jest to marzec. 

Nie należy sztywno trzymać się kalendarza, najlepiej obserwować pogodę za oknem. Dobrą podpowiedzią może być czas, kiedy zakwitną forsycje - wtedy możemy ciąć róże. Więcej o forsycjach poczytasz w naszym poradniku: Forsycja w ogrodzie - uprawa, odmiany i pielęgnacja

Przymrozki mogą uszkodzić pąki znajdujące się poniżej cięcia, a co za tym idzie narazić na zamieranie tkanek, przez które mogą wniknąć bakterie i grzyby osłabiając roślinę. Dlatego też nie warto ryzykować i nie ciąć róż na jesień. Rany po cięciu goją się zazwyczaj 3-4 tygodnie więc wiosną zdążą po prostu się zagoić. 

Jesienią usuwamy jedynie przekwitnięte kwiaty i martwe pędy. Ważne też, aby cięcie wykonywać przed rozpoczęciem przez rośliny sezonu wegetacyjnego. Obserwujemy pąki roślin, jeśli są nabrzmiałe, lśniące to znak, że roślina nie rozpoczęła jeszcze sezonu wegetacyjnego i należy przystąpić do cięcia.

Ważne Róże tniemy w ciepłu, suchy dzień (wilgoć naraża miejsce cięcia na choroby grzybowe!), przed rozpoczęciem wegetacji gdy pąki są nabrzmiałe. Pamiętaj o ostrym, czystym sekatorze i odpowiednim sposobie cięcia.

Latem tniemy natomiast róże zakwitające tylko raz w sezonie. Po przekwitnięciu usuwamy kwiaty.

Cięcie pielęgnacyjne wykonujemy natomiast przez cały sezon wegetacyjny, usuwając suche i przekwitnięte pędy, odrosty korzeniowe i przekwitnięte kwiaty.

Cięcie róż – ogólne zasady

Jedną z najważniejszych zasad cięcia róż jest termin, ta kwestia została poruszona wyżej. Zawsze wycinamy pędy najstarsze, cienkie, słabe, krzyżujące się z innymi, chore, uszkodzone oraz odrosty korzeniowe wyrastające z podkładki

Ważne Należy zwrócić uwagę z której grupy róże chcemy ciąć, ponieważ w obrębie każdej grupy sposób cięcia może się różnić. Jak to zrobić, dowiesz się z kolejnego akapitu.

Do cięcia używamy przede wszystkim ostrych, czystych narzędzi. Zazwyczaj wystarczą do tego sekatory ręczne. Warto zainwestować w dobre, profesjonalne narzędzia, które nie stępią się po jednym zabiegu. Dlaczego? Róże są bardzo delikatne i podatne na choroby grzybowe, dlatego nie należy ciąć pędów tępymi sekatorami, ponieważ mogą je zmiażdżyć lub zranić i stać się łatwym celem dla patogenów.

> Dowiedz się więcej: Róża w ogrodzie - uprawa, pielęgnacja i szkodniki

Powierzchnia cięcia powinna być gładka, płaska i jak najmniejsza. Nie wykonujemy cięcia pod skosem, najlepiej ciąć prosto lub ewentualnie pod minimalnym kątem. Ważna też jest odległość cięcia od ostatniego zdrowego pąka (oczka), która wynosi od 0,5 do 0,8 cm. Pąk powinien też znajdować się na zewnątrz krzewu, ponieważ w tą stronę będą wyrastać nowe pędy. Jeśli ostatni pąk będzie wewnętrzny, nowe pędy będą rosły do wewnątrz, zagęszczając niepotrzebnie krzew i zabierając światło, a w konsekwencji wytwarzając mniejsze kwiaty. 

Pamiętajmy o tym, że róża ma kolce, dlatego warto zabezpieczyć dłonie ochronnymi rękawicami ogrodowymi, np. można wybrać bardziej wytrzymałe rękawice ERGO przeznaczone do cięższych prac. Nie tylko uchronią nas przed zranieniem, ale pozwolą też delikatniej chwycić roślinę.

Dobrze zawczasu przygotować sobie wszystkie narzędzia i akcesoria, w tym worki ogrodowe, do których będziemy składować odcięte części roślin.

Jak przycinać róże pod względem grup?

Sposób cięcia róż uzależniony jest od grupy róż. Każdą z grup przycinamy inaczej.

Róże umownie dzielimy zazwyczaj na 4 główne grupy:

1. Wielkokwiatowe

2. Rabatowe (wielokwiatowe)

3. Pnące

4. Parkowe

Niektóre źródła dzielą róże jeszcze dodatkowo na 3 grupy:

5. Miniaturowe

6. Okrywowe

7. Angielskie

Jak przycinać róże wielkokwiatowe?

Róże wielkokwiatowe to najliczniejsza grupa róż. Wytwarzają duże, pełne, zazwyczaj pachnące kwiaty na pojedynczych pędach. Jedną z ciekawszych odmian jest róża kwiatowa Peace, która ma biało-kremowe płątki i ciemnozielone błyszczące liście. Cieszy się sporą popularnością w polskich ogrodach ze względu na wysoką odporność na choroby i niskie temperatury. Często wykorzystywane są jako kwiat cięty. 

Róże wielokwiatowe kwitną od czerwca do jesieni, wytwarzają kwiaty wielokrotnie. Często wykorzystywane są jako kwiat cięty. Najobficiej kwitną na pędach jednorocznych, dlatego zalecane jest cięcie każdego roku. Zdrowe pędy możemy ciąć w dwóch wysokościach: grube pędy ciąć wyżej, a cieńsze niżej. Dzięki takiemu cięciu uzyskamy pojedyncze kwiaty idealne na kwiat cięty oraz grupy 2-3 kwiatów. Krzew będzie kwitł długo i obficie.

Tnąc cienkie pędy na wysokość 15 cm od ziemi (zostawiając 2-4 oczka na pędzie) uzyskamy nieliczne, pojedyncze pędy, natomiast grube tnąc na wysokość ok 30 cm (4-6 oczek na pędzie) otrzymamy nowe przyrosty, które zagęszczą krzew. Wszystkie słabe pędy należy przyciąć tuż przy ziemi. Róże wielkokwiatowe bardzo lubią cięcie. 

Jak przycinać róże rabatowe?

Róże rabatowe nazywane są również różami wielokwiatowymi. Jak sama nazwa wskazuje, nadają się idealnie na rabaty, ale również na niskie żywopłoty, do donic oraz do aranżacji ogrodu przed domem. Kwitną bujnie po kilka lub kilkanaście kwiatów na jednym pędzie. Kwitną od czerwca do późnej jesieni. 

Podobnie jak róże wielkokwiatowe rabatowe również bardzo lubią cięcie. Wykonujemy je jednak wyżej. Przy niskich odmianach 30 cm nad ziemią (zostawiając 4-5 oczek nad ziemią), przy wysokich nawet 60 cm nad ziemią (zostawiając 5-10 oczek). Słabych pędów się nie wycina. 

Jak przycinać róże pnące?

Róże pnące to te, które wymagają podpór (nazwa jest mylna, róże te nie posiadają bowiem organów czepnych, pną się tylko przy pomocy podpór). Róże pnące wykorzystywane są na altany, pergole, ścianki, ogrodzenia.

Pierwsze cięcie róż pnących należy wykonać dopiero w czwartym roku ich życia. Wybieramy 3-4 pędy, które stanowić będą główny szkielet. Pędy boczne tniemy na wysokość 30 cm.

Pośród tej grupy są odmiany, które kwitną tylko raz jak i wielokrotnie. Z tego względu rozróżniamy 2 typy cięcia. Róże kwitnące raz (tzw. ramblersy) można ciąć intensywnie, zaleca się usuwanie cienkich pędów tuż przy ziemi. Róże powtarzające kwitnienie tniemy delikatniej, usuwamy wszystkie cienkie, chore, słabe pędy oraz przekwitnięte kwiaty.

Jak przycinać róże parkowe?

Róże parkowe charakteryzują się silnym wzrostem i obfitym kwitnieniem. Kwiaty pojawiają się na sztywnych, prostych pędach. Mogą kwitnąć raz w sezonie lub powtarzać kwitnienie, w zależności od odmiany. Wyróżniają się dużą odpornością na choroby i mróz. Róże parkowe preferują mniej intensywne cięcie. Najważniejsze jest cięcie róży parkowej w pierwszych latach wegetacji. W późniejszych latach nie zaleca się cięcia, jedynie należy usuwać chore, martw pędy i przekwitnięte kwiaty.

W pierwszym roku w marcu pędy należy skrócić o 1/3. W drugim roku, również w marcu, usuwamy wszystkie martwe i cienkie pędy. Jeśli stwierdzimy, że krzew za bardzo się zagęścił wycinamy pędy ze środka. Najsilniejsze pędy skracamy o 2/3, pozostałe, słabsze o 1/3. Następnie dokonujemy cięcia zachowawczego polegającego na usunięciu 1-2 najsłabszych pędów. Poza tym tniemy róże tak jak w poprzednich latach. Jeśli zauważymy pędy wyrastające u podstawy, przycinamy je o 2/3. 

Jak przycinać róże miniaturowe?

Charakteryzują się niskim wzrostem, do 50 cm, małymi liśćmi oraz drobnymi kwiatami w różnych barwach. Często uprawiana jest w donicach. Róże miniaturowe należy przycinać 15-20 cm nad ziemią. 

Jak przycinać róże okrywowe?

Nazywane również różami płożącymi to stosunkowo młoda grupa. Charakteryzują się silnym rozkrzewieniem, obfitym kwitnieniem i małymi wymaganiami pielęgnacyjnymi.

Nie wymagają one silnego cięcia, należy tylko usuwać stare, martwe pędy. Aby odmłodzić krzewy, można co kilka lat mocno przyciąć wszystkie pędy na wysokość 10-15 cm.

Jak przycinać róże angielskie?

Nazywane również różami Austina, zaliczane do róż parkowych. Jest to jedna z największych i najciekawszych grup róż. Okazałe, intensywnie pachnące kwiaty w pięknych kolorach coraz częściej pojawiają się w naszych ogrodach. Być może dlatego, że są też odporne na mróz i choroby oraz często powtarzają kwitnienie. 

Nie ma potrzeby przycinać róż angielskich co roku, zwracamy jednak uwagę na martwe, zdrewniałe pędy i przycinamy je przy ziemi. Usuwamy systematycznie przekwitnięte kwiaty. Kontrolujemy również pokrój roślin poprzez delikatne cięcie. 

sekator nozycowy ideal

Sekator nożycowy ERGO

Jak pielęgnować róże po przycięciu?

Każdą ranę, jaka powstanie po cięciu, powinno się posmarować maścią ogrodniczą (np. Funaben) lub farbą emulsyjną z fungicydem. Można również zastosować oprysk ze środka grzybobójczego, jeśli mamy wiele krzewów lub dokonaliśmy silnego cięcia. Zabezpieczając miejsce cięcia, mamy pewność, że żaden patogen nie wniknie w głąb rośliny. Regularne podlewanie oraz nawożenie (najlepiej nawóz z azotem) pomoże również zregenerować się roślinie po cięciu i wytworzyć nowe pędy i pąki. 


Sekator nożycowy IDEAL - Cellfast

Dorota Kowalska
Autorka artykułu
Doświadczony ogrodnik, który nie tylko może pochwalić się ukończonymi studiami na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, ale też licznymi realizacjami dla przyjaciół i rodziny. Zajmuje się roślinami ozdobnymi, które namiętnie produkuje, uprawia, rozsadza i pielęgnuje. Z prostego kwiatu jest w stanie wyczarować zachwycającą kompozycję, a pod jej opieką nawet najbardziej marne przypadki odzyskują pełnię swojego piękna.