Cebula – 12 właściwości leczniczych, wartości odżywcze, przeciwwskazania, zastosowanie

Cebula – właściwości odżywcze

Kto z nas nigdy nie spróbował tego popularnego warzywa, niech pierwszy rzuci cebu… kamieniem. Pełna nazwa botaniczna brzmi „cebula czosnek”, ponieważ cebula należy do gatunku „czosnek”. Kuchenne zastosowanie cebuli znane było już w starożytności – przyjrzyjmy się jej zatem bliżej.

---

Sprawdź najpopularniejsze cebule w naszym sklepie

Zobacz wszystkie nasiona cebuli

• 

  

  Cebula Ailsa Craig Żółta 2g - Nasiona - W. Legutko
• 

  

  Cebula łuska czerwona Karmen 5g - Nasiona - W. Legutko
• 

  Cebula dymka Sturon Żółta 250.00g - W. Legutko
• 

  Cebula dymka Karmen Czerwona 250.00g - W. Legutko

---

Cebula praktycznie cała składa się z wody. 100 gram warzywa ma około 34 kalorii, niecałe 1,5 gramy białka i 7 gram węglowodanów. Ponadto cebula obfituje w witaminę C, witaminy z grupy B, potas, wapń i żelazo. Pojawiają się nieznaczne wahania wartości odżywczych wśród różnych rodzajów cebuli – a tych jest naprawdę sporo – to z kolei oznacza, że praktycznie każdy może znaleźć wyjątkowy smak cebuli dla siebie. Przykłady?

Cebula cukrowa ma delikatny, słodki smak. Cebula dymka, czyli mała, młoda cebula zwyczajna, zwana też cebulką zieloną lub dymką, jest niezwykle delikatna, przez co nie dominuje smaku potraw; nie wywołuje też łez przy krojeniu. Szalotka to odmiana szczególnie doceniana przez zawodowych kucharzy. Czerwona cebula, dzięki fioletowej barwie, ładnie urozmaici wygląd sałatek, czy burgerów.

> Dowiedz się, jak uprawiać szalotkę krok po kroku

Cebula na przeziębienie i nie tylko

Cebula uważana jest za naturalny antybiotyk. W okresie przeziębienia niemal w każdym polskim domu przyrządza się syrop z cebuli. To jednak nie jedyne jej zastosowanie. Cebula jak się okazuje ma szereg innych właściwości prozdrowotnych.

Właściwości cebuli w skrócie:

• Cebula w profilaktyce antyrakowej: ważną cechą cebuli jest jej działanie przeciwnowotworowe. Dzieje się to za sprawą wysokiej ilości flawonoidów (kwarcetyny) w jej składzie. Włączenie cebuli do naszego żywienia może zmniejszyć zachorowalność na raka -zwłaszcza raka jelita grubego. Szczególne znaczenie w profilaktyce antyrakowej mają czerwone gatunki cebuli, ze względu na występujące w niej większe ilości związków flawonowych w porównaniu z cebulą białą.
• Cebula a nadciśnienie i cholesterol: poprzez zawartość w cebuli błonnik, przeciwutleniacze oraz wspominaną wyżej kwercetynę. Są to związki zwalczające stany zapalne, przejawiające działanie bakteriobójcze, obniżające poziom złego cholesterolu oraz obniżające ciśnienie krwi. Istotnym jest, by spożywać warzywo w stanie surowym, ponieważ obróbka cieplna pozbawi cebulę powyższych właściwości obniżających ryzyko pojawienia się zawału i udaru.
• Cebula na trawienie i zaparcia: cebula, dzięki wysokiej zawartości błonnika usprawnia procesy trawienia. Uwaga! U osób z wrażliwym przewodem pokarmowym, surowa cebula może okazać się warzywem ciężkostrawnym oraz wzdymającym. Aby ograniczyć występowanie tych dolegliwości, cebulę można sparzyć bądź ugotować.
• Cebula po antybiotykach: w czasie trwania i po kuracji antybiotykowej ważne jest, by pamiętać o wzmocnieniu osłabionej przez lek flory bakteryjnej jelit. Także w tym przypadku pomocna okaże się cebula. Warzywo ma specjalny rodzaj błonnika zwanego fruktooligosacharydem, który ma zbawienny wpływ na odbudowę kolonii pomocnych bakterii jelitowych (Bifidobacteria i Lactobacilli). Dzięki tym właściwościom, fruktooligosacharydy należą do zacnego grona prebiotyków. Dodatkowo dobroczynny efekt wzmacniają grzybobójcze właściwości cebuli.
• Cebula a cukrzyca: znany jest wpływ spożycia cebuli na obniżenie poziomu cukru we krwi, na co wpływ ma wykazywana już wcześniej, kwercetyna Dodatkowo cebula posiada wysoki poziom chromu i niski indeks glikemiczny – jest to ważne nie tylko przy cukrzycy, ale także przy insulinoodporności. . Osoby narażone na pojawienie się cukrzycy powinny na stałe wprowadzić do swojej diety cebulę, dzięki temu obniżą poziom glukozy we krwi.
• Cebula na trądzik, blizny i rozstępy: cebula posiada właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i antyseptyczne. Z tego względu doskonale sprawdzi się w walce z trądzikiem i bliznami (w tym z rozstępami). W przypadku borykania się z trądzikiem bądź stanami owrzodzenia ciała, pomocny okaże się mus z długo gotowanej cebuli. Zmiksowaną, ostudzoną cebulę należy nałożyć na zmienione chorobowo miejsce. Kuracja może potrwać kilka dni, ale dla dobrego efektu zabiegu warto poczekać. Stosowanie okładu z cebuli wspomoże proces gojenia się ran bez pozostawania blizn -metoda sprawdzi się także przy rozstępach, które również są bliznami pojawiającymi się przy gwałtownym wahaniu wagi. Należy pamiętać, by okłady stosować możliwie jak najwcześniej-dużo lepszy efekt osiągniemy w początkowym etapie formowania się blizn.
• Cebula a reumatyzm: cebulę można z powodzeniem stosować na bóle reumatyczne. W przypadku uśmierzenia bólu stawów, to warzywo było szeroko stosowane w medycynie ludowej. Obecne badania wykazują, że zawarta w cebuli kwercetyna faktycznie pomaga zredukować pojawianie się stanów zapalnych, które potęgują ból i obrzęk. Bolące stawy można masować przygotowaną prostą nalewką cebulową. Przepis nie jest skomplikowany: posiekaną cebulę zalewamy czerwonym winem (dodatkowo wino, spożywane w małych ilościach, zapobiega zachorowaniu na reumatoidalne zapalenie stawów) i odstawiamy na dwa dni, by cebula wypuściła esencję do alkoholu. Tak powstałym wywarem masujemy bolące miejsce do ustąpienia dolegliwości bólowych.
• Cebula na ból ucha: bolące ucho jest dolegliwością bardzo nieprzyjemną. Świdrujący ból promieniuje na głowę i zęby. By go zlikwidować,a warto ponownie sięgnąć po cebulę, bo pomóc nam może ona na kilka sposobów. Po pierwsze możemy przyłożyć do ucha całą, ugotowaną cebulę – właściwości przeciwzapalne i ciepło bijące z opatrunku szybko przyniosą ulgę. Drugim sposobem jest przygotowanie cebulowego soku. Na tarce ścieramy ugotowaną cebulę i w powstałej zawiesinie moczymy wacik, który następnie umieszczamy na parę godzin w uchu. Trzecim rozwiązaniem jest wsunięcie w ucho cząstki surowej cebuli. W obu tych przypadkach nasz stan powinien polepszyć się po pierwszej, kilkugodzinnej aplikacji wacika czy też kawałka cebuli. Rekomendowane jest kilkukrotne powtórzenie czynności, dzięki czemu ostry ból powinien całkowicie ustąpić.
• Cebula na wzmocnienie kości: zawarte w cebuli krzem i wapń mają pozytywny wpływ na stan naszych kości. Z tego też powodu cebula powinna na stałe zagościć w naszym menu, a w szczególności w diecie dzieci, których kości wciąż rosną i nabywają wytrzymałości. Cebulę powinny regularnie spożywać także osoby starsze – narażone na wypłukiwanie się tych pierwiastków z organizmu, jak również kobiety po 50 roku życia.
• Cebula na ukąszenia: specyficzny zapach cebuli nie odpowiada owadom, dlatego można pokusić się o zastosowanie jej w celu odstraszenia insektów. Jeśli jednak dojdzie do ugryzienia, sok z cebuli pomoże złagodzić jego skutki, wystarczy na miejscu ugryzienia położyć plaster świeżej cebuli – zawarte w niej związki i substancje o właściwościach przeciwzapalnych (między innymi siarka), zredukują świąd, pieczenie i ryzyko pojawienia się obrzęku.
• Cebula na przeziębienie i grypę: jednym z najbardziej powszechnych zastosowań cebuli w arsenale domowej apteczki, jest z pewnością używanie jej przy przeziębieniach i grypie. Oprócz wspomagania leczenia, w trakcie trwania choroby, warto wspomnieć o profilaktycznym spożywaniu naszego wszechstronnego warzywa. Bogactwo składników mineralnych zwiększa naszą odporność, szczególnie warto zadbać o częste jedzenie cebuli w okresach przedwiośnia oraz jesienią i zimą, gdy organizm narażony jest na niesprzyjające warunki atmosferyczne. Jeżeli jednak już „złapaliśmy” przeziębienie lub grypę, ich objawy załagodzi dobrze znanym mamom i babciom syrop z cebuli. Pomoże on także przy zapaleniu gardła, krtani czy oskrzeli. Wykrztuśne działanie cebuli pomoże pozbyć się zalegającej w gardle wydzieliny.
• Cebula działanie przeciwstarzeniowe: należy pamiętać o zbawiennych, antyoksydacyjnych właściwościach cebuli. Warzywo będzie doskonałym sprzymierzeńcem w walce o dłuższe zachowanie młodzieńczego wyglądu. Zawarte w cebuli witaminy A, C i E pomagają w naprawie uszkodzeń powstałych przez promieniowanie słoneczne UV. Siarka zadba o elastyczność skóry, a kwercetyna dłużej utrzyma ją bez zmarszczek. Warto pamiętać, że wszystkie te witaminy skutecznie likwidują również wolne rodniki – odpowiedzialne za starzenie się skóry.

Cebula Wolska Żółta 5g - Nasiona - W. Legutko

Zobacz w sklepie

Cebula – zastosowanie

Pisząc o cebuli, trzeba podkreślić jej podstawową funkcję, jako warzywa przyprawowego używanego w kuchni. Poprzez swój mocny smak, cebula nada wyrazistości wielu daniom.

Na rynku dostępny jest szereg gatunków cebuli, a każdy z nich znajdzie zagorzałe grono fanów. Wspominana wcześniej czerwona cebula, o łagodniejszym smaku niż najbardziej powszechna w Polsce cebula żółta, doskonale sprawdzi się na surowo dodana do kanapek, a jej chrupiąca konsystencja doda koloru i przyjemnej tekstury nawet najzwyklejszej sałatce.

Cebulę cukrową lub czosnkową mogą spróbować wszyscy ci, dla których smak cebuli żółtej jest zbyt ostry – są to odmiany o daleko łagodniejszym smaku, także jedzone na surowo. Szalotka i jej większa siostra-szalota, są wykwintną i bardzo modną wersją cebuli. Znakomicie nadają się do sosów.

Cebula – przeciwskazania

Czytając o dobroczynnym wpływie cebuli, można dojść do wniosku, że jest to wspaniałe warzywo, które wspomaga nas w walce o zdrowie i dobry wygląd właściwie na każdej płaszczyźnie. Czy wobec tego cebula jest dobra dla każdego?

Jak każdy produkt, także cebula ma właściwości, które mogą być przeciwskazaniem dla jej stosowania. Cebuli powinny unikać osoby borykające się z chorobami wątroby lub nerek. Bardzo poważne problemy z układem pokarmowym również są przeciwskazaniem do spożywania cebuli. W przypadku osób z predyspozycją do występowania zgagi lub wzdęć, również zalecana jest ostrożność. Nadmierne spożycie tego warzywo może zaognić problemy. 

Cebula w kuchni

Oprócz stosowania cebuli jako wyśmienitego i wyrazistego dodatku do zup, mięs czy chociażby „na śledziku”, możemy pokusić się o przygotowanie całego dania opartego na tym warzywie. Mowa o zupie cebulowej. Jest bardzo prosta w przygotowaniu, ale dzięki odpowiednim dodatkom może stać się naprawdę wyrafinowanym daniem.

Jak przygotować zupę? Cebulę kroimy w piórka, szklimy na maśle i dodajemy do wcześniej przygotowanego wywaru- w tym wypadku doskonale sprawdzi się bulion/klarowny rosół. Smak zupy wspaniale wzbogaci dodatek białego wina oraz przypraw: tymianku, majeranku i świeżo zmielonego pieprzu. Zupę z powodzeniem można zapiec w kamionkowym naczyniu, z dodatkiem sera (na francuską modłę może to być ser Gruyere, albo jakikolwiek twardy). Do tego chrupiąca grzanka i sycący, rozgrzewający, idealnie zimowy obiad gotowy.

Kto się skusi na cebulę?

Najlepiej taką z własnego ogródka? Zachęcamy do zapoznania się z innymi naszymi artykułami dotyczącymi samodzielnej uprawy warzyw.

> Dowiedz się, jak uprawiać cebulę w ogrodzie

Odkryjcie z nami swoją ogrodniczą naturę i pomyślcie już dzisiaj o założeniu własnego warzywnego ogródka! 

Cebula zimująca Tonda musona Biała 2g BIO - Nasiona - W. Legutko

Zobacz wszystkie cebule

	Paulina Dopierała
	Autorka artykułu
	Absolwentka dietetyki na wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Ukończyła studia podyplomowe na kierunku psychodietetyki na Uniwersytecie SWPS. Prowadzi własną poradnię dietetyczną, w której pomaga pacjentom zadbać o zdrowe odżywianie i utrwalić zdrowe nawyki żywieniowe.