Astry to kwiaty, które będą niewątpliwą ozdobą każdego ogrodu. Występują w wielu kolorach i odcieniach, dlatego każdy znajdzie propozycję dla siebie. Łatwe w uprawie, są dobrym wyborem dla początkujących ogrodników i tych, którzy nie mają zbyt wiele czasu na pielęgnację wymagających roślin. Jak dbać o astry i co zrobić, żeby obficie kwitły? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym artykule!
Astry to rośliny należące do rodziny astrowatych, często nazywane są marcinkami. To 250 gatunków kwiatów, które występują w wielu kolorach i kwitną od wiosny do późnej jesieni. Większość astrów to byliny, z wyjątkiem jednorocznych astrów chińskich. Wytrzymałe i łatwe w uprawie są roślinami często spotykanymi w ogrodach. Ich nazwa pochodzi od greckiego słowa asteri, oznaczającego gwiazdę, co doskonale odzwierciedla, jak wyglądają rośliny i jak mogą okazale prezentować się w ogrodzie.
Sprawdź najpopularniejsze astry w naszym sklepie
Najpopularniejsze gatunki i odmiany astrów
Astry (łac. Aster) to licząca 250 gatunków grupa roślin. W naturze spotkać je można na obszarach o umiarkowanym klimacie na półkuli północnej. Z uwagi na porę kwitnienia marcinki dzieli się na wiosenne, letnie i jesienne. Zależnie od odmiany osiągają wysokość od 20 do 180 cm, a ich kwiaty mają średnicę do 5 cm. Na koszyczki kwiatowe tych roślin składają się dwa rodzaje kwiatów, środek wypełniony jest żółtymi kwiatami rurkowatymi, otoczonymi z zewnątrz kwiatami języczkowatymi.
W ogrodach najczęściej uprawianych jest 6 gatunków astrów:
- Astry chińskie (Callistephus chinensis) są nazywane zwyczajowo astrami, ale ich prawidłowa botaniczna nazwa to gwiazdosz. Występują w Chinach i Japonii, ale są chętnie uprawiane w Polsce. Występuje w trzech formach: karłowej (wysokość 15-35 cm), średniowysokiej (35-65 cm) i wysokiej (ok. 70 cm wysokości). Kwiaty kwitną od lipca do października, w zależności od odmiany kwiaty mogą być białe, żółte, różowe, czerwone, niebieskie i fioletowe. Długi czas kwitnienia i szeroka gama barw oraz form kwiatów sprawiają, że astry chińskie są jednymi z najbardziej popularnych gatunków kwiatów jednorocznych w Polsce.
- Astry nowobelgijskie (Aster novi-belgii L., alternatywnie Symphyotrichum novi-belgii, ponieważ te astry zaliczane są do rodzaju Symphyotrichum) są astrami wysokimi i rozrastają się z krótkich rozłogów. Tworzą obfite kępy z ciemnozielonymi liśćmi i mają tendencję do dziczenia. Wśród nich wyróżniają się odmiany takie jak 'Little Blue Boy’, 'Marie Ballard’ czy 'Royal Blue’. Co ciekawe, to marcinki nowobelgijskie uważane są za zwiastun jesieni przez fakt, że pod koniec sierpnia i cieszą swoimi kwiatami aż do listopada.
- Astry nowoangielskie, nazywane zamiennie amerykańskimi (Aster novae-angliae a. Symphyotrichum novae-angliae) mają sztywne łodygi pokryte szorstkimi włoskami i jasnozielone wąskie liście. Ten gatunek nie tworzy rozłogów i wyróżnia się zwartym pokrojem. Astry osiągają wysokość 2 metrów i kwitną do października. Najbardziej znane odmiany to 'Barr’s Blue’, 'Septemberrubin’, i 'Rudelsburg’.
- Astry krzaczaste (Aster dumosus a. Symphyotrichum dumosum), których odmiany pochodzą ze skrzyżowania z astrami nowobelgijskimi. Są niższe od pozostałych gatunków i osiągają wysokość ok. 40 cm, szybko się rozrastają, tworząc rozłogi. Najczęściej spotykane odmiany to 'Lady in Blue’ czy 'Snowsprite’.
- Astry alpejskie (Aster alpinus) są wysiewane wczesną wiosną do zimnego inspektu. To wieloletnie byliny kwitnące wiosną. Dorastają do 30 cm wysokości. Najczęściej uprawiane odmiany to 'Trimix’, 'Goliath’, 'Dark Beauty’.
- Astry wrzosolistne (Aster ericoides a. Symphyotrichum ericoides) pochodzą z Ameryki Północnej i osiągają wysokość od 20 cm do 120 cm. Kwitną od września do października, mają gęste drobne listki i kwiaty o średnicy 1 cm, są odporne na mróz i susze. Najczęściej uprawiane są odmiany 'Snow Flurry’, 'Monte Casino’ i 'Pink Star’.
CIEKAWOSTKA: Aster tatarski (Aster tataricus), który pochodzi z Dalekiego Wschodu, może osiągnąć nawet 2,5 m wysokości! Dobrze rośnie na stanowiskach żyznych i wilgotnych. Rozrasta się dzięki rozłogom i kwitnie późną jesienią. Jest wykorzystywany w tradycyjnej medycynie chińskiej do leczenia wielu schorzeń.
Aster chiński Peoniowy King Size Mieszanka 0.5g - Nasiona - W. Legutko
Uprawa astrów – wymagania
W ogrodzie astry sadzimy w miejscach nasłonecznionych i przewiewnych. Potrzebują gleb żyznych i przepuszczalnych o odpowiednim odczynie pH od 5,5 do 6,5. Astry nowoangielskie, nowobelgijskie i krzaczaste w suchym i ubogim podłożu będą traciły dolne liście. Na gorszych glebach lepiej będą rosły astry wrzosolistne.
Jeżeli chcemy cieszyć się bujnie rosnącymi astrami, musimy zadbać o odpowiednie nawodnienie rabat. Gleba powinna być stale umiarkowanie wilgotna, ponieważ karpy astrów szybko przesychają. Jeżeli podłoże będzie suche, to rośliny zaczną tracić dolne liście. Astry podlewamy na podłoże pod nimi, nie mocząc liści, co uchroni je przed chorobami grzybowymi. Najlepiej wykorzystać do tego zraszacz pistoletowy, który umożliwia jednoręczną zmianę strumienia, jak np. 6-funkcyjny zraszacz RAIN.
Kiedy i jak sadzić astry?
Astry, w zależności od gatunku, rozmnaża się przez podział kępy, sadzonki lub nasiona. Większość tych roślin to byliny, wyjątkiem jest np. jednoroczny aster chiński, wysiewany do inspektu w marcu lub kwietniu i wysadzany na miejsce stałe od połowy maja. Inne astry sadzimy z młodych sadzonek pobieranych w maju/czerwcu.
Sadząc astry, powinniśmy zachować odpowiednią odległość pomiędzy nimi, która zależy od ich rozmiarów.
- wysokie powinniśmy posadzić w rozstawie 80×80 cm
- średnie powinniśmy sadzić w rozstawie 50×50 cm
- niskie powinniśmy sadzić w rozstawie 20x20cm
Zachowanie tych odległości pomoże uchronić astry marcinki przed mączniakiem prawdziwym, który je często atakuje, gdy posadzone są zbyt gęsto. W sytuacji, gdy zauważymy na liściach białoszary nalot, który jest oznaką tej choroby, należy wyciąć porażone pędy, a następnie najlepiej je spalić. Koniecznie musimy również kilkakrotnie w odstępach 14-dniowych wykonać oprysk preparatami grzybobójczymi.
Dodajmy, że astry występują w różnych kolorach i wysokościach i podobnie jak dziewanny i mikołajki świetnie się sprawdzą do posadzenia przed wejściem do domu lub wzdłuż alejek. Niskie astry nadają się też do obsadzenia skarpy oraz na skalniak. Jeśli szukasz więcej inspiracji, jak zaaranżować ogród przed domem, sprawdź nasz poradnik: Ogród przed domem – aranżacje, pomysły i porady na ogród frontowy.
Kiedy kwitną astry?
Astry bylinowe to rośliny kwitnące nie tylko pod koniec lata i jesienią. Dostępne są również gatunki, które kwitnienie rozpoczynają na przełomie maja i czerwca. Należą do nich astry alpejskie i tongolskie. Astry nowobelgijskie kwitną w okresie od końca sierpnia aż do listopada, a nowoangielskie od września również do listopada. Dzięki temu do astry mogą być ozdobą ogrodu od wiosny do późnej jesieni, dlatego są chętnie i często uprawiane.
CIEKAWOSTKA: Kwiaty astrów nowoangielskich zamykają się w czasie opadów, wieczorem i bezpośrednio po ścięciu.
Pielęgnacja astrów w ogrodzie
Pielęgnacja astrów bylinowych nie jest trudna i uciążliwa. Pamiętać tylko musimy o odpowiednich narzędziach, a także o tym, aby zabezpieczać dłonie rękawiczkami do ogrodu, które uchronią nas przed skaleczeniem i brudem. Najlepiej tu wybrać rękawice z poliuretanu, który jest materiałem elastycznym, zatem dobrze się dopasowuje do dłoni, i szybkoschnącym.
Wiosną musimy przyciąć przekwitłe łodygi kwiatowe kilka centymetrów nad ziemią. W przypadku astrów krzaczastych cięcie wykonujemy po przekwitnieniu do połowy wysokości rośliny. Dzięki temu kwitną obficiej i przez dłuższy okres. Jeżeli mamy w ogrodzie astry jesienne to przycinamy je równo z ziemią po przekwitnięciu. Idealnym narzędziem do wykonania tego zabiegu jest sekator nożycowy Ergo, dzięki któremu sprawnie wykonasz pielęgnację.
Astry wieloletnie musimy odmłodzić w odstępie 3 do 5 lat. W tym celu w kwietniu lub na początku maja wykopujemy rośliny i od starej karpy oddzielamy wyrastające z niej rozłogi, które następnie sadzimy. Dzięki temu astry szybko się rozrastają i intensywnie kwitną.
W okresie wzrostu astry intensywnie nawozimy, najlepiej sprawdzą się mieszanki potasowe, można również stosować kompost. Świetnym, a przy okazji ekologicznym rozwiązaniem jest zastosowanie koncentratu z pokrzywy, który pozytywnie wpływa na wzrost i kwitnienie. Natomiast przy nawozach azotowych musimy zachować ostrożność, ponieważ zbyt duża ilość azotu może być przyczyną gorszego kwitnienia.
Astry powinniśmy regularnie podlewać, aby nie dopuścić do przesychania i zrzucania liści. Astry jesienne są odporne na mróz, jeśli jednak zimą jest mało śniegu to musimy zadbać o ich ochronę. W tym celu możemy do okrycia wykorzystać gałązki iglaków. Pamiętajmy również o tym, że wysokie odmiany wymagają podwiązywania.
Sprawdź najpopularniejsze astry w naszym sklepie
Choroby, na jakie narażone są astry
Astry są dość łatwe w uprawie i przy zachowaniu kilku zasad nie powinny sprawiać problemu nawet początkującemu ogrodnikowi. Jednak podobnie jak inne rośliny narażone są na różne choroby. Najczęściej są to:
- mączniak prawdziwy, który jest chorobą grzybiczą, objawiającą się białoszarym nalotem na liściach i pędach
- plamistość liści, do której objawów należą wodniste, okrągłe i owalne brązowe plamy. W jaj wyniku obumierają zakażone liście
- szara pleśń, którą powoduje grzyb Botrytis cinerea, pojawia się najczęściej wiosną lub jesienią i objawia się widocznymi, brązowymi plamami, które szybko się powiększają; w wyniku tej choroby całe rośliny lub ich część obumierają
Astry marcinki warto przerzedzać, dzięki czemu pomiędzy roślinami zachowany jest przepływ powietrza i ograniczone zostaje ryzyko wystąpienia chorób.
Astry w ogrodzie i na balkonie – podsumowanie
Astry to kwiaty, które mogą być ozdobą nie tylko ogrodów, ale również balkonów i tarasów. Marcinki są łatwe w uprawie i nie mają szczególnych wymagań. Najlepiej będą rosły na słonecznych stanowiskach, w półcieniu będą niezbyt obficie kwitły. Można je sadzić nie tylko do gruntu, ale również do doniczek. Często wybierane są astry bylinowe, których odmiany kwitną do późnej jesieni i mogą wypełnić miejsca po przekwitłych wcześniej roślinach.
Astry marcinki i astry jednoroczne bardzo dobrze komponują się z innymi roślinami, dlatego mogą być elementem wielu ciekawych kompozycji. Jako ciekawostkę dodamy, że astry lubią sąsiedztwo róż i dobrze z nimi współgrają wizualnie. Więcej o tych cudownych kwiatach poczytasz tu: Róże w ogrodzie — odmiany, pielęgnacja, uprawa.
Aster chiński Liliput Hi no Maru Czerwony 0,3g - Nasiona - W. Legutko
 |
Dorota Kowalska  |
| Autorka artykułu | |
| Doświadczony ogrodnik, który nie tylko może pochwalić się ukończonymi studiami na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, ale też licznymi realizacjami dla przyjaciół i rodziny. Zajmuje się roślinami ozdobnymi, które namiętnie produkuje, uprawia, rozsadza i pielęgnuje. Z prostego kwiatu jest w stanie wyczarować zachwycającą kompozycję, a pod jej opieką nawet najbardziej marne przypadki odzyskują pełnię swojego piękna. |
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
-j.webp)
